Thuộc lòng 7 nguyên tắc ăn dặm mẹ nào cũng nên áp dụng cho con

Ăn dặm là giai đoạn phát triển quan trọng trong hành trình lớn khôn của bé, quyết định đến rất nhiều vấn đề về sức khỏe, thể chất, trí tuệ sau này. Mẹ cần đầu tư thời gian, công sức và lưu ý những nguyên tắc ăn dặm mà Momo Rabbit mách nhỏ trong bài viết dưới đây nhé. 

Ăn dặm đúng thời điểm

Chọn thời điểm ăn dặm phù hợp với khả năng của bé

Không có 2 em bé giống hệt nhau, do đó mẹ cũng không cần lấy các em bé khác làm thước đo cho con mình. Mặc dù vậy, thời điểm ăn dặm tốt nhất với mọi em bé là trong khoảng 5,5 đến 6 tháng tuổi, với những biểu hiện rõ ràng như bé tò mò với thức ăn hay khi người lớn ăn, bé đã có thể tạm ngồi vững, bé bỏm bẻm nhai … 

Mọi thời điểm trước và sau khoảng thời gian này đều được tính là không chính xác. Nhiều gia đình cho bé ăn dặm quá sớm từ 4 tháng tuổi với hy vọng bé sẽ no lâu, chắc dạ… là hoàn toàn sai lầm. Các bé phải ăn dặm sớm chỉ trong trường hợp có sự chỉ định của bác sĩ, và đó là tình thế bắt buộc. Khi bé còn quá nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện, việc dạ dày phải co bóp với thức ăn, đường ruột phải làm việc với quá nhiều chất sẽ gây ra hệ luỵ khôn lường. Nhẹ nhất bé sẽ biếng ăn, bỏ bữa, nặng hơn sẽ còi xương, suy dinh dưỡng, chậm lớn, nặng hơn nữa là những tổn hại về đường ruột và men tiêu hoá. 

Các bé ăn dặm quá muộn cũng không tốt bởi đã bỏ qua những biểu hiện và nhu cầu tự nhiên của cơ thể. Đến khi bé đã “quên” mất nhu cầu này mới cho bé ăn sẽ khiến bé khó hấp thu, không thích ăn đồ rắn, dễ nôn trớ … ảnh hưởng đến chất lượng của quá trình ăn dặm. Nguyên tắc ăn dặm đầu tiên Momo Rabbit khuyên mẹ là ăn đúng lúc, đúng thời điểm để bé bắt đầu hành trình ăn dặm thật suôn sẻ và dễ dàng với cả bé và bố mẹ. 

Duy trì lượng sữa hàng ngày

Dù đã ăn dặm mẹ vẫn cần duy trì đầy đủ lượng sữa mỗi ngày cho bé

Ăn dặm chỉ là giai đoạn giúp bé làm quen với thực phẩm khác ngoài sữa, giúp kích thích khả năng nhai, nuốt, xử lý thức ăn thô, qua đó giúp đường ruột, tiêu hoá hoàn thiện. Khi bắt đầu ăn dặm bé chưa thể hấp thu được nhiều dinh dưỡng từ thực phẩm, do đó nguồn dinh dưỡng chính của bé vẫn đến từ sữa. 

Nếu mẹ cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn, hãy tiếp tục duy trì nguồn dinh dưỡng quý giá này cho bé đến khoảng 2 tuổi hoặc thời điểm mẹ muốn cai sữa cho bé để đi làm. Trong trường hợp bé sử dụng sữa công thức, mẹ tiếp tục duy trì lượng sữa uống hàng ngày với các cữ sữa đan xen cùng bữa ăn dặm. 

Nguyên tắc ăn dặm cơ bản - Từ ít tới nhiều

Ăn đa dạng từng ít một để bé làm quen với thức ăn

Các bữa ăn dặm không phải nơi mẹ nhồi cho bé thật no với hy vọng con ăn nhiều sẽ mau lớn. Các mẹ cần hiểu nguyên tắc ăn dặm quan trọng nhất là giới thiệu cho bé thức ăn, các loại thực phẩm khác nhau ngoài sữa, qua đó kích thích sự tò mò, hứng thú với việc ăn uống. 

Với bất cứ thức ăn mới mẹ đều cho bé thử từng chút một để bé làm quen và thử phản ứng của bé. Mỗi cơ địa có thể ẩn chứa khả năng dị ứng khác nhau với thực phẩm đặc biệt là trứng, cá, hải sản, đậu đỗ. Chưa kể việc lập tức tiếp nhận 1 lượng lớn thức ăn sẽ khiến bé mất hứng thú với đồ ăn, chán ăn, bỏ bữa, thậm chí ảnh hưởng đến tiêu hoá.

Ăn dặm - Từ loãng tới đặc

Thức ăn nên được tăng độ đặc, độ thô dần theo khả năng của bé

Ở 6 tháng tuổi, dạ dày bé vẫn còn rất nhỏ và yếu chưa có khả năng co bóp, xử lý với thức ăn đặc, cứng. Do đó để không ép cơ thể bé phải làm việc quá sức, mẹ nên tuân thủ nguyên tắc tăng dần độ đặc từ từ theo khả năng của bé. 

Đồ ăn dặm khi bắt đầu chỉ loãng như nước, ví dụ như cháo nấu theo ăn dặm kiểu Nhật với tỉ lệ 1:10 (1 gạo - 10 nước) được rây kỹ để giảm hoàn toàn độ thô hay rau củ được mài, rây nhuyễn. 

Nếu mẹ có ý định áp dụng ăn dặm chỉ huy cho bé từ đầu thì cần chuẩn bị thật kỹ về kiến thức và tinh thần để chiến đấu trong giai đoạn đầu tiên nhé. 

Tuyệt đối không nêm mắm/muối vào đồ ăn dặm

Tuyệt đối không cho bé ăn muối cho đến trên 1 tuổi

Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng thận của bé phải 3 tuổi mới hoàn thiện như người lớn. Do đó, nếu mẹ cho bé ăn mặn quá sớm, quá nhiều, thận của bé sẽ phải luôn làm việc ở trạng thái quá tải để đào thải muối dư thừa, lâu dài dẫn đến suy thận.

Trước 1 tuổi, Momo Rabbit khuyên mẹ tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc ăn dặm là không nên cho mắm/muối vào đồ ăn của bé. Lượng Na tự nhiên có trong thực phẩm, sữa là đủ cho nhu cầu của cơ thể bé. 

Đổi món liên tục

Có thể mẹ sẽ nghe những lời khuyên rằng món này lành tính, món kia tốt nhất và sẽ chỉ cho bé ăn những món đó mà thôi. Tuy nhiên, việc đó không hoàn toàn đúng đâu nhé. 

Momo Rabbit khuyên mẹ nên giới thiệu cho bé càng nhiều loại thực phẩm càng tốt với nguyên tắc từ ít tới nhiều như đã nói ở trên. Mỗi món mới mẹ có thể thử cho bé trong 2-3 ngày, tuỳ theo sở thích của bé mà mẹ có thể kéo dài hoặc đổi sang món khác. 

Nhờ được tiếp xúc với nhiều loại mùi vị, kết cấu khác nhau mà bé sẽ học hỏi được thế giới xung quanh, hoàn thiện hệ tiêu hoá, thích nghi tốt hơn với đồ ăn sau này và mẹ còn biết được một phần sở thích của bé nữa.

Luôn cân đối các nhóm chất trong bữa ăn dặm

Mẹ cần cân bằng dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn cho bé

4 nhóm chất chính là tinh bột, chất đạm, chất béo và khoáng chất, vitamin luôn cần mẹ tính toán cân bằng trong các bữa ăn dặm để cân bằng dinh dưỡng cho bé. 

Nhóm tinh bột tới từ gạo, bột mì, bánh mỳ, khoai, bún, phở …

Nhóm chất đạm đến từ thịt, cá, tôm, trứng, sữa …

Nhóm chất béo đến từ dầu thực vật, thịt, cá, bơ, phô mai, váng sữa, các loại hạt có dầu…

Nhóm vitamin và khoáng chất đến từ rau xanh, củ màu sặc sỡ, hoa quả, đậu đỗ …

Nhiều mẹ thường xuyên bỏ qua vai trò của chất béo trong các bữa ăn dặm vì sợ dầu mỡ làm con béo. Nhưng không phải như vậy, chất béo tới từ dầu hướng dương, dầu gạo, dầu hạt cải, dầu macca … rất quan trọng trong hấp thu và chuyển hoá vitamin, khoáng chất cho cơ thể của bé. 

Với những nguyên tắc ăn dặm nêu trên, Momo Rabbit hy vọng mẹ sẽ cùng bé có khởi đầu tốt trong hành trình ăn dặm, tạo tiền đề cho sự phát triển vững chãi về thể chất và trí não trong tương lai. Chúc mẹ thành công nhé.